KlokHolding: de nummer 24 van Nederland

Van bouwer naar meer organisator

De gezamenlijke omzet van KlokGroep en Novaform bereikte, vooral dankzij de stijgende woningverkoop, vorig jaar de recordhoogte van 175 miljoen euro. Ook de komende periode zal zich volgens algemeen directeur Ton van de Klok kenmerken door groei. Het geheim van het succes wil hij best verklappen. "Wij zijn niet bang om te veranderen.’’

Aanpakken en aanpassen. Dat is kort samengevat de filosofie van deze onderneming, waarvan de naam teruggaat op het aannemersbedrijfje dat Johan van de Klok, de grootvader van de huidige directeur, in 1922 oprichtte in Druten, een dorp aan de Waal, niet ver van Nijmegen. Johan was niet tevreden met zijn bestaan als fabrieksarbeider en besloot een eigen zaak te beginnen. Hij startte met weinig meer gereedschap dan een kruiwagen en een schop en verrichte vooral klein onderhoudswerk. Vier van zijn zonen, onder wie Tons vader Tonnie, bouwden deze bescheiden onderneming verder uit en maakten er een groot en gerenommeerd aannemersbedrijf van dat zich vooral op de utiliteitsmarkt richtte en rioolwaterzuiveringsinstallaties bouwde.

Ons geheim is: aanpakken en aanpassen.

Onder de derde en huidige generatie Van de Klok verdween het uitvoerende werk gaandeweg uit beeld en is het bouwbedrijf steeds meer een ontwikkelende bouwer geworden. Dit dankzij de visie van Ton van de Klok, die met deze bedrijfsvorm had kennisgemaakt bij Slokker, waar hij vier jaar in dienst was. De koerswijziging kreeg definitief gestalte met de verhuizing van het familiebedrijf vorig jaar van Druten naar een splinternieuw kantoorgebouw aan de voet van de stadsbrug De Oversteek in Nijmegen. Novaform verhuisde naar Eindhoven en opende onlangs in Rotterdam een tweede Nederlandse vestiging

Ontwikkelende regisseur

'Bouwbedrijf' vindt de huidige directeur geen passende aanduiding meer voor de 95-jarige onderneming. Hij spreekt liever van een ''ontwikkelende regisseur''. "Onder mijn vader waren we nog echt een bouwer. Wij zijn veel meer de organiserende partij van bouwprojecten geworden.'' De woningen die de KlokGroep en Novaform realiseren, vaak naar conceptueel ontwerp, worden gebouwd door een groep vaste co-makers. Zelf heeft de holding nauwelijks nog bouwpersoneel in dienst. ,"Hoogstens een enkele timmerman en een tegelzetter voor klein onderhoudswerk.''

Tot deze rigoureuze omslag werd besloten tijdens de laatste economische crisis. Van de Klok: "Net als veel collega's moesten wij in de periode na 2008 bezuinigen en mensen ontslaan. Dat dwong ons tot een heroriëntatie. We zagen in dat de klant een andere benadering vroeg. Een traditionele bouwer is enkel gefocust op het product, wij wilden ons voortaan vooral richten op de klant. Daar hebben we in geïnvesteerd. Onder andere met de introductie van BIM, het werken vanuit de conceptuele gedachte en de samenwerking met co-makers. Dat zijn gelukkige keuzes geweest. Daarom zeg ik altijd: de crisis heeft ons veel goeds gebracht.''

Klantgericht werken

KlokHolding bestaat uit twee onderdelen: KlokGroep en Novaform. Beide bedrijfsonderdelen werken sterk klantgericht. KlokGroep stuurt nieuwbouw, renovatie, transformatie en onderhoud van woningen aan. Novaform is gespecialiseerd in grootschalige binnenstedelijke ontwikkelingen. Een recent voorbeeld is de herontwikkeling van het terrein van het voormalige Isala ziekenhuis in Zwolle. Na de sloop van het ziekenhuiscomplex wordt op dit terrein een heel nieuwe woonwijk gebouwd.

Dit spraakmakende project in Zwolle toont aan dat KlokHolding zijn activiteiten niet meer tot de eigen regio beperkt. Steeds vaker duiken de namen KlokGroep en Novaform op in de Randstad. "Doordat de stad verandert, liggen er volop kansen voor herontwikkeling en transformatie,'' stelt Ton van de Klok. Hij verwijst naar recent gerealiseerde projecten in ondermeer Rotterdam, Amsterdam en Hilversum.

Buitenlandse markt

Ook buiten de landsgrenzen laat de onderneming van zich horen. Zoals in Duitsland, waar, totdat organisatorische problemen voor een tijdelijke terugval zorgden, al vijftien jaar goede resultaten werden geboekt, onder andere met de bouw van grondgebonden woningen in Noordrijn-Westfalen. Inmiddels is de Duitse vestiging onderdeel van Novaform en gaat de curve weer omhoog.

Pogingen om in Polen marktaandeel te veroveren verlopen vooralsnog minder soepel. Of Novaform erin slaagt solide Poolse partners te vinden met wie een langdurige relatie kan worden aangegaan, moet in 2018 en 2019 duidelijk worden. Ton van de Klok heeft goede verwachtingen: "Er ligt zeker een markt voor ons. De Polen zijn over het algemeen slecht gehuisvest, maar vaklieden die bouwprojecten van Novaform kunnen realiseren zijn er te over. Pools bouwpersoneel is over het algemeen goed geschoold en het zijn harde werkers.''

Bedrijfscontinuïteit

In eigen land heeft de holding een uitgebreide klantenkring opgebouwd en zichzelf zo verzekerd van afname van grote aantallen woningen. Behalve particulieren, kopen ook corporaties en beleggers de woningen van KlokHolding. Door met deze partijen afspraken te maken die zich over een langere tijd uitstrekken is de woningbouw en daarmee de bedrijfscontinuïteit voor meerdere jaren gegarandeerd. Zo is een langlopend contract afgesloten voor het onderhoud en de verduurzaming van het woningbezit van corporatie Oosterpoort en heeft Syntrus Achmea Real Estate & Finance 355 middeldure huurwoningen tot 2020 afgenomen

Bouwconcepten onmisbaar

Een betrekkelijk nieuwe klant is de zorgsector. Samen met FAME werd het Beschermd Wonen concept doorontwikkeld. Dit werd tot nu toe toegepast in twee grote zorgprojecten in Wijchen en Nijmegen. Meer complexen die volgens dezelfde formule zullen worden gerealiseerd staan op stapel.

"De huidige markt vereist snel en efficiënt bouwen. Bouwconcepten en processen zijn dan onmisbaar,’’ stelt Van de Klok. Daarom zijn verschillende basisontwerpen uitgedacht. Zo is 'BaseHome', ons bouwconcept voor grondgebonden woningen. Deze woningen worden gebruikt bij eigen ontwikkelprojecten, maar ook voor corporaties en beleggers. Het concept blijkt een succes: de omzet van KlokGroep Wonen steeg er in 2016 door met 13 miljoen euro. 'Ecoveren' is een renovatieproces om gebouwen te verduurzamen en 'EasyComfort' is ontwikkeld om bestaande woningen van binnenuit te renoveren volgens de eisen van all-electric. Binnenkort zien meer bouwconcepten van KlokGroep het levenslicht. Al deze concepten, benadrukt Ton van de Klok, worden ontwikkeld in nauw overleg met andere partijen, zoals architecten en co-makers.

Het grote verschil met vroeger is, dat je in deze snel veranderende markt niet alleen kunt opereren, je hebt partners nodig. Zonder samenwerking kom je niet ver.

Woonbelevingscentrum

Samenwerking en meedenken met de klant zijn ook de grondgedachten achter 'LIV', een 3000 vierkante meter groot 'woonbelevingscentrum' dat aan de voorzijde gevestigd is van het nieuwe kantoorpand in Nijmegen. Trebbe Wonen, Van der Sluis Technische Bedrijven, Eigen Huis Groep en KlokGroep richtten hier samen verschillende modelwoningen en stijlappartementen in, compleet met badkamer, keuken en vloerbedekking. De consument kan er niet alleen een woning 'beleven' en informeren naar de hypotheekmogelijkheden, maar kan er urenlang rondkijken en inspiratie opdoen voor de inrichting van zijn toekomstige bezit. Deze innovatieve showroom noemt Van de Klok "de laatste ontbrekende schakel in ons verkoopproces’’.

Woningvraag

Zolang de hypotheekrente laag blijft, zal de vraag naar nieuwbouwwoningen toenemen, verwacht Ton van de Klok. Hij voorziet voor de komende jaren verdere groei bij zowel de nieuwbouw als bij de renovatie en de transformatie van bestaand onroerend goed. Maar die groei, zegt hij, moet bij voorkeur geleidelijk verlopen en liefst ook binnen bepaalde limieten blijven. "De omzet mag best nog wat groeien, zodat we verdere investeringen kunnen doen en kunnen doorgaan op de weg die we nu zijn ingeslagen. Wij focussen ons op verantwoorde groei. Dat wil zeggen tot een omzet van circa 250 miljoen. Bij zo’n omzet kunnen we met beide benen op de grond blijven staan.’’

Bron: Cobouw - Tekst: Peter de Lange