Nieuwsoverzicht

Gecombineerde technieken voor fundering wooncomplex Havenkade

3 mei 2021

Innovatie

In Nijmegen realiseert Van de Klok samen met Trebbe wooncomplex Havenkade; 324 appartementen aan de Waalhaven. Dit gevarieerde woongebied, waar woningen komen voor de sociale huur, middenhuur, sociale koop en vrije sector koop bestaat uit acht gebouwen, waaronder een markante woontoren van maar liefst 70 meter hoog.

Onder die gebouwen komt natuurlijk een goede fundering. En dat vraagt zo dicht bij een dijk, midden in een bebouwde omgeving een speciale aanpak. Om de juiste keuze voor een funderingstechniek te maken, hebben we van tevoren een aantal belangrijke aandachtspunten op een rij gezet:

de samenstelling van de grond;
de ligging van het project in een bewoonde omgeving;
de richtlijnen van het waterschap, omdat het bouwterrein tegen een dijk aanligt;
de stroming van grondwater, want het grondwater mag niet de aangebrachte funderingspalen ‘wegspoelen’;
de draaglast van onder meer een woontoren van 70 meter.

Twee technieken, één project

We kozen voor een combinatie van twee funderingstechnieken, die beide beantwoorden aan de gestelde uitgangspunten: het aanbrengen van grondverdringende combi-palen en drukpalen. Nog niet eerder pasten we deze technieken op deze schaal gecombineerd toe. Niet binnen Trebbe én niet binnen Van de Klok. In totaal brengen we maar liefst 867 funderingspalen aan. 535 palen drukken we de grond in en 332 stuks zijn grondverdringende combi-palen. De reden dat we met twee systemen werken, heeft hoofdzakelijk te maken met de diepte waarop de palen in de bodem aangebracht moeten worden en de beschikbare werkruimte. De drukpalen komen onder de vijf gebouwen van vier tot zes verdiepingen. De combi-palen passen we toe onder de woontoren van 70 meter en de gebouwen van zes en twaalf verdiepingen.

Bijna geruisloos drukken

Het drukken van funderingspalen is een relatief nieuwe techniek in Nederland en is overgekomen vanuit Azië. Een uit China geïmporteerde machine, met een gewicht van meer dan 350 ton, drukt letterlijk de prefab funderingspalen in de grond. Erik Kleen, hoofduitvoerder op project Havenkade vertelt: “In eerste instantie hebben we wat opstartproblemen gehad. Het drukken van de paal ging wel geruisloos, maar bij het loslaten van de drukpaal veroorzaakte de machine geluids- en trillingsoverlast. Dit hebben we verholpen in overleg met de leverancier van de drukpaal. Uiteindelijk bleek de keuze voor deze techniek de juiste te zijn. Na de aanpassingen heb je amper in de gaten dat er funderingspalen worden aangebracht. Je kan zeggen dat het geruisloos gaat. Er kwamen geen trillingen meer vrij en het geluid was ook te verwaarlozen.”

Het werken met nieuwe technieken en materialen vind ik mooi, dat houdt mijn werk wel uitdagend.

Maar voordat er überhaupt palen worden gedrukt, komt er een konvooi van 14 trailers om de stelling naar de bouwplaats te transporteren en op te bouwen. “De machine heeft een vlakke bouwput nodig. Want de stelling ‘loopt’ als het ware door de put.” Het is voor Erik de eerste keer dat hij met deze techniek aan de slag mag. “Ik vind het wel bijzonder eigenlijk dat het bijna meer tijd kost voordat de machine op de juiste plek staat en de paal klaar te zetten dan het ‘drukwerk’ zelf. Je zou vooraf verwachten dat het drukken van een paal meer tijd in beslag zou nemen. Het werken met nieuwe technieken en materialen vind ik mooi, dat houdt mijn werk wel uitdagend.”

Maar ook boren

Inmiddels zitten alle drukpalen in de grond en is gestart met de combi-palen. Deze komen onder de overige drie gebouwen. En ook dit is een geluidsarm en trillingsvrij systeem. De prefab funderingspalen boren we in de grond. Christian Schuurman, projectleider van Havenkade legt uit: “We boren een huls in de grond waarin we een prefab paal plaatsen. Om deze paal heen storten we grout; een mengsel van water en cement. Vervolgens verwijderen we de huls weer.” De combi-palen kunnen dieper in de grond aangebracht worden dan de drukpalen. En dat is noodzakelijk omdat de gebouwen die op deze palen komen te staan hoger zijn.

De combinatie is het succes

“Beide systemen beantwoorden gezamenlijk aan alle vooraf gestelde criteria en dragen bij aan de haalbaarheid van het plan”, vertelt Ralph Weideveld, projectmanager van Havenkade Nijmegen. “Doordat er geen grond omhoog komt bij deze wijze van funderen, hoeft dit ook niet afgevoerd te worden. Dat scheelt in de kosten en draagt daarmee bij aan de haalbaarheid van het plan.” Door te werken met prefab palen speelt de stroming van grondwater geen rol in de fundering en beide systemen zijn nagenoeg geluids- en trillingsarm. “En met name het laatste punt is wel zo prettig voor de omwonenden”, sluit Weideveld af.

Van de Klok en Trebbe realiseren Havenkade voor opdrachtgevers BPD Gebiedsontwikkeling en woningcorporaties Talis en Portaal. Ontwerp Havenkade: Jury! en van Ommeren architecten.